Tülay Demir Oktay, Hollanda Marnix Akademi’de Eğitim Felsefesi ve Pedagojik Bilimler eğitimi almış, çoklu zekâ, kişinin doğuştan sahip olduğu yetenekler ve bunların analizi, farklı ülkelerin eğitim sistemleri üzerine çalışmalar yapmış bir eğitim ve yetenek uzmanı. Ya da daha net ifade ile “yetenek avcısı”. 10 yaşından itibaren her bireye yapılabilecek, onların 4-10 yaş arasına odaklanan test, çocukların (girişimcilik, yaratıcılık, istikrar, empati gibi) yeteneklerini belirleyip, mutlu olacakları kendilerine en uygun mesleğe yönelmelerini sağlıyor. Eğitim ve Yetenek Uzmanı Tülay Demir Oktay ile çocuk gelişimi hakkında keyifli bir sohbet gerçekleştirdik.
Çocukların meslek seçimleri konusunda anne babalara düşen görevler nelerdir?
Anne babalar çocuklarının hangi mesleğe ilgi duyduğunu, hangi okulu, hangi bölümü istediğini bilmeli ve ona göre bir yol izlemelidir. Ebeveynlerini çocuklarını kendilerinin yapmakta olduğu mesleklere ya da kendilerinin okuyamadığı bölümlere yönlendirmesi hatta zorlaması son derece yanlıştır. Çocuğun ilgisine ve isteklerine göre hareket edilmelidir. Ancak çocuğun istediği bölümde başarılı olup olamayacağı ise o mesleğe yeteneği olup olmamasına bağlıdır. Bütün bunları göz önüne aldığımızda aileler çocuklarını herhangi bir bölüme veya mesleğe zorlamamalı, çocuklarının yeteneği olan alanlara ve istediği mesleklere yönlendirmelidir.
Anne babalar küçük yaşlardan çocuklarının hangi mesleğe daha yatkın olduğu nasıl anlayabilirler?
Çocukların ilgi alanı ve yeteneklerinin tam anlamıyla şekillenmeye başlaması 4 yaş itibariyle başlar. 4 yaşından itibaren çocukların oynadığı oyuncaklar, oyunlar, sevdiği ve sevmediği şeyler takip edilmelidir. Burada yapılan takip 10 yaşından sonra çocuğa yapılacak olan yetenek analizinde kullanılır ve çocuğun yetenekleri keşfedilir. Aileler çocuklarını takip ederek meslek bazında bir sonuca varamazlar fakat analiz sonucunda yetenekleri ve hangi mesleklerde başarılı olabilecekleri açıkça ortaya çıkar.
Meslek seçiminin ne kadarı doğuştan gelen yatkınlardan ne kadarı sonradan edinilen bilgi ve yönlendirmeler sonucu oluşur?
Anne babalar çocuklarını objektif olarak ve etkilemeye çalışmadan izlemeliler. Anne babalar ‘Çocuklarının nelere ilgisi var, boş zamanlarında ne yapmaktan zevk alıyorlar, hangi aktiviteleri yaparken mutlu oluyorlar’ bu aktiviteleri yakından takip etmeliler. Tüm bunlar zaman içerisinde anne babaya çocukları hakkında önemli ipuçları verecektir ve her ipucu çok değerlidir!
Bu verilerle kendisine uygun olan bir eğitim de çocuğa, hayat yolculuğunda doğru bir pusula gibi yön verecektir. Özetle, süreç; çocuğun kendi potansiyeli, doğru secimler, dışarıdan takviye ve tamamlanma şeklinde ilerlemektedir. Aileler bu süreçte sadece çocuklara verilerle yardımcı olmalı, çocuğun veya gencin kendi yetenekleriyle yola çıkmasına yardımcı olmalı. Aile kendi istediklerini çocuklarına empoze etmekten kaçınmalı.
Anne babalar çocukların hangi okulda okuyacağına nasıl karar vermeli, hangi kriterleri dikkate almalı?
Mutlaka bütün anne babalar çocukları için planlar yapmakta, en iyisini tasarlamaktadır. Çünkü aileler her zaman için çocuklarının en iyi eğitimi almasını en iyi okullarda bölümlerde okumasını en güzel meslekleri yapmasını isterler. Peki ya çocukları bunu istiyor mu? Burada asıl konu budur: Çocuğunuz. Fabrika, restoran ve benzeri işletmelerin sahibi olan aileler çocuklarına da işletmecilik gibi eğitimler aldırarak aile şirketlerinin başına geçmesini istemekte, anne baba doktorsa çocuğunun da doktor olmasını istemekte, hukukçuysa onu da hukuk alanına yönlendirmekte hatta zaman zaman zorlamaktadır. Kimi aileler de tam tersi bir şekilde kendilerinin okuyamadığı bölümleri meslekleri çocukları okusun istemektedir. Ailelerin bu tarz zorlayıcı bir yönlendirmesi çocuğun sadece eğitim hayatını değil bütün yaşamını da başarısızlık ve mutsuzluğa itmesi anlamına gelmektedir. Ayrıca şu da unutulmamalıdır ki herkes doktor, avukat, mühendis, öğretmen, eczacı vs. olursa evlerimizin elektrik su tesisatını kim yapacak? Tamirat işlerini kim yapacak? Yolların bakım onarımını, araçlarımızın tamiratını ve bakımını, boya işlerini aklınıza gelebilecek diğer tüm işleri kimler yapacak? Sadece tamir bakım olarak da düşünülmemeli tabi ki, bunlar genel anlamıyla ara elemanlardır ve işlerin yürümesinde hayati önem taşımaktadır. Örneğin bir inşaat mühendisi inşaat projesini hazırladı ancak bunu yapacak usta ve işçiler yok. Bu durumda o inşaat nasıl yapılabilir? Kısacası çocuğunuzu yönlendirirken sizin yani ailelerin istekleri değil çocuğun istekleri ve tabi ki yetenekleri çok önemlidir. Doğru alanda, yeteneklerine uygun alanda çalışan bir kişinin başarısız ve mutsuz olması mümkün değildir.
Çocukların yeteneklerinin keşfedilmesinde nasıl bir süreç izleniyor?
Yeteneklerin keşfedilmesi dediğimiz iş kapsamlı bir analiz aslında. Öncelikle kişinin 10 yaşın üzerinde olması gerekiyor. İlk aşamada kişinin çocukluğunu inceliyoruz. Çocukluğunu ve çocukluğundan bugüne yaşadığı hayatı detaylıca dinliyoruz, kendisine çeşitli sorular sorarak çocukluğunu inceliyor ve irdeliyoruz, sevdikleri sevmedikleri, neyi ne kadar sevdiği ne kadar sevmediği, nelerden hoşlandığı gibi çok geniş kapsamlı sorular ile derinlemesine bir inceleme gerçekleştiriyoruz. İkinci aşamada ise bunun analizi yapılıyor. Bunu bizzat ben yapıyorum. Kişiden aldığımız bütün verileri inceleyip onların analizini ve raporlamasını gerçekleştiriyorum. En son olarak da analiz yaptığımız kişiyi tekrar misafir edip sonucu kendisiyle paylaşıyoruz, neye ne kadar yeteneği var, hangi alanlarda başarılı olur hangi alanlarda başarısız olur, nelerde güçlü nelerde zayıf, zayıf olduğu alanları nasıl güçlendirebilir, o alanlarda kendini nasıl geliştirebilir bunları kendisine anlatıyoruz.
GÜNLÜK TAROT FALINIZ
